Welke achternaam wordt het?

Sinds 1 januari 2024 heeft Nederland een nieuwe wet, de WIGG, de Wet introductie gecombineerde geslachtsnaam. Deze wet geeft ouders meer mogelijkheden om een achternaam voor hun eerste kind te kiezen. Vóór deze datum kreeg een kind de achternaam van één van de ouders. Sinds 1 januari kan men een achternaam samenstellen uit de namen van beide ouders. Ouders die een kind adopteren kunnen kiezen voor hun eigen namen, de oorspronkelijke achternaam van het kind of een combinatie daarvan. De keuze die ouders voor hun eerste kind maken geldt automatisch voor eventuele volgende kinderen van diezelfde ouders. Ouders met kinderen geboren tussen 1 januari 2016 en 1 januari 2024 kunnen op grond van overgangsrecht met terugwerkende kracht kiezen voor een gecombineerde achternaam. 

Bij de aangifte van de geboorte van het eerste kind wordt door de ouders de keuze van de achternaam vastgelegd. Deze keuze is definitief. De aangifte van een geboorte noemt men de erkenning van een kind. De erkenning van een kind met de keuze voor een achternaam kan ook door middel van een notariële akte. Dit gebeurt soms als een kind in het buitenland geboren is en de vader het kind in Nederland wil erkennen. 

Als ouders, gehuwd of met een geregistreerd partnerschap, geen keuze maken voor de achternaam van hun kind, krijgt het kind automatisch de achternaam van de vader. Als twee vrouwen getrouwd of geregistreerd zijn, er sprake is van een onbekende donor en er geen keuze wordt gemaakt, krijgt het kind de achternaam van de vrouw die het kind niet gebaard heeft, de duo moeder. Bij een bekende donor krijgt het kind de achternaam van de moeder die het kind gebaard heeft. Twee al of niet gehuwde mannen kunnen een kind adopteren en kiezen dan de naam. Een kind van een ongehuwde moeder krijgt automatisch de naam van de moeder. 

Vanaf 1 januari 2024 kunnen meneer Zwart en mevrouw De Witte wettelijk kiezen voor de volgende achternamen van hun eerste kind: Zwart, De Witte, Zwart De Witte of De Witte Zwart. De vóór 1 januari 2024 al bestaande dubbele achternamen, zoals Korthals Altes of Terwisscha van Scheltinga, worden als één enkele achternaam beschouwd. Vader Korthals Altes en moeder De Witte kunnen kiezen voor Korthals Altes, De Witte, Korthals Altes De Witte of De Witte Korthals Altes. Korthals De Witte of De Witte Altes is niet toegestaan. 

Met deze wet zullen meer mensen een dubbele achternaam krijgen. Als kinderen, die door deze wet een dubbele achternaam hebben gekregen, zelf kinderen krijgen, mogen ze voor hun eerste kind een gecombineerde achternaam kiezen. Als meneer Zwart De Witte en mevrouw Blauw Rood hun eerste dochter “Femme” krijgen, kunnen zij kiezen voor: Femme Zwart Blauw of Blauw Zwart, Femme Zwart Rood of Rood Zwart, Femme De Witte Blauw of Blauw de Witte, Femme De Witte Rood of Rood de Witte. Als gekozen wordt voor de naam van één van de ouders, bijvoorbeeld Zwart de Witte mag deze naam niet gesplitst worden en mag de volgorde niet omgedraaid worden. Femme Zwart of Femme de Witte is evenals Femme De Witte Zwart niet toegestaan.